Cách những đôi giày bóng rổ 90s thâm nhập vào thời trang

Để mà nói về những đôi giày bóng rổ thì cái tên Michael Jordan là không thể không nhắc tới. Không chỉ là 1 huyền thoại, ông đã ghi danh mình vào lịch sử của những trận bóng rổ đỉnh cao nhất của bóng rổ thời bấy giờ. Từ cái lần Debut vào năm 1984 đến năm 1990 với 6 chức vô địch, người đàn ông này đã định nghĩa cho cả thế giới rằng, thế nào là 1 siêu sao bóng rổ. Đúng như 1 câu chuyện cổ tích, vị anh hùng trong câu chuyện sẽ không bao giờ chinh phục được thế giới nếu thiếu đi thanh gươm của mình. Và thanh gươm được ẩn dấu trong câu chuyện này không ai khác chính là Nike. Trải qua nhiều biến cố và thăng trầm, những đôi giày mang tên huyền thoại bóng rổ này dần trở thành 1 phần của ngành công nghiệp Sneaker. 

Jordan, được tạo ra bởi Tinker Hatfield đã giúp MJ vượt qua được những khó khăn từ lớn đến bé và cũng giúp cho anh có màn trình diễn đỉnh cao nhất. Với mỗi đôi giày tương ứng với 1 câu chuyện khác nhau của MJ, Jordan giờ đây đã trở thành 1 biểu tượng của thời trang chứ không chỉ là 1 đôi giày nữa. Với mỗi sản phẩm mang Logo Jumpman, Nike lại thể hiện được sự tinh quái của mình trong việc phá vỡ giới hạn về chất liệu, màu sắc cũng như thiết kế. 

Và dòng thời gian cứ tiếp tục trôi, nhờ sức ảnh hưởng mạnh mẽ của Jordan, những đôi giày bóng rổ đã gián tiếp được lên ngôi. Khi những Skater dần dần lựa chọn Jordan để thay thế lựa chọn High-top của họ và khi những khi những Rapper bắt đầu mang những đôi Jordan cực chất mang lên sàn diễn, thế giới đã bị thao túng lúc nào không hay. Nhắc tới Rapper thì chúng ta cũng không thể nào quên được nền văn hoá nhạc Pop phải không nào. Tất cả các nghệ sĩ lớn nhỏ trên thế giới ngày đó cũng đã bắt đầu diện những đôi giày bóng rổ lên sàn diễn với style Hip-hop. Kéo theo đó là hàng loạt những TV Show về bóng rổ, những đứa trẻ này đó luôn có 1 ước mơ duy nhất đó chính là sở hữu cho mình 1 đôi giày bóng rổ. 

Những thay đổi văn hóa và công nghệ này đã truyền cảm hứng cho một cơn sốt sáng tạo cho những nhà thiết kế. Các phương pháp mới để lắp ráp giày đã mở ra cơ hội cho các thiết kế mới, trong khi công nghệ mới cho phép các thương hiệu thực hiện các cải tiến độc quyền ở nhiều loại giày hơn. Ở một cấp độ khác, thời kỳ này được xác định bởi một đặc điểm thiết kế theo chủ nghĩa tối đa nhất định, nhấn mạnh vào màu sắc, kết cấu và hoa văn. Đối với giày thể thao, điều này đã tạo ra một sự bùng nổ năng lượng khiến các thương hiệu đẩy mạnh giới hạn hơn bao giờ hết.

Thật vậy, có một sự thay đổi đáng chú ý từ các thiết kế tiện dụng, đơn giản của đầu thập niên 80 sang kiểu dáng hoang dã và tuyệt vời của thập niên 90. Reebok Shaqnosis tự hào có một mô hình các vòng đen trắng đồng tâm kéo dài trên phần trên và trên đế giữa. Nike Air More Uptempo dán mọi mặt của giày bằng các chi tiết chữ chắp vá khổng lồ. Việc mở rộng các tùy chọn màu sắc đã trở thành trung tâm của huyền thoại về dòng Air Jordan, với một số cách phối màu nhất định kiếm được biệt danh, từ AJ1 ‘Shattered Backboard’ đến AJ12 ‘Flu Game’.

Thật vậy, ở cấp độ thiết kế, nhiều hình bóng trong số này đã đi trước thời đại nhiều năm. Nhưng điều đó không có nghĩa là thời gian của họ sẽ không bao giờ đến. Không cần tìm đâu xa hơn giày thể thao Triple-S của Balenciaga để làm bằng chứng. Phục hồi và tiếp thêm sức mạnh cho các thiết kế giày thể thao “dad shoe” của thập niên 90, hình bóng táo bạo đã tự mình chứng minh cách thời trang, văn hóa, công nghệ và sự sáng tạo luôn tham gia vào một câu chuyện không thể đoán trước.

Thế hệ mới và ảnh hưởng của sự hoà niệm 

Với lợi ích của nhận thức muộn màng, thật dễ hiểu tại sao bóng rổ của Golden Age đang mang đến nguồn cảm hứng không ngừng cho các nhãn hiệu thời trang ngày nay. Đầu tiên, những người trưởng thành từ những năm 90 và đầu những năm 00 hiện là những nhà thiết kế đang dẫn đầu các thương hiệu lớn. 30 năm trước, bạn sẽ được tha thứ nếu nghĩ Christian Dior có thể kết hợp với Air Jordan để làm lại đôi giày thể thao đầu tiên của MJ. Tua nhanh đến năm 2020 và đó chính xác là những gì đã xảy ra, chủ yếu nhờ vào Kim Jones và những ảnh hưởng thời niên thiếu của anh ấy. Điều tương tự cũng xảy ra với Virgil Abloh và chuỗi hợp tác đột phá của anh ấy với Nike. Trong số rất nhiều điều mà ‘The Ten’ đã đạt được, có lẽ quan trọng nhất là việc Abloh trình bày một loạt các hình bóng—từ chạy bộ và bóng rổ đến hiện đại và cổ điển—dưới một cái ô văn hóa thống nhất, duy nhất, nâng chúng lên thành đối tượng của thiết kế thông qua các chi tiết chính xác và sự khéo léo sáng tạo tuyệt đối. Đó là một cử chỉ vừa nhìn xa về quá khứ vừa khơi gợi hoài niệm, đồng thời vạch ra một lộ trình cho tương lai của giày thể thao.

Nhìn chung, những năm 90 là thời kỳ có tiềm năng vô hạn, được đánh dấu bằng nền kinh tế đang mở rộng và tinh thần lạc quan khi một thiên niên kỷ mới đang đến gần. Di tích văn hóa của thập kỷ đó đã nói lên tất cả: những chiếc iMac trong mờ được đặt trong những đường cong thời đại vũ trụ; CGI quá tham vọng trong phim bom tấn; những đôi giày thể thao kỳ quặc có vẻ ngoài hứa hẹn nhiều hơn những vật liệu mà chúng được tạo ra có thể cung cấp. Các nhà thiết kế ngày nay đang xem xét lại kính vạn hoa của những cảm xúc chứa đựng trong những hình bóng phô trương này, đặt những câu chuyện liên quan của họ vào một bối cảnh văn hóa hoàn toàn mới.

Một lần nữa, nó quay trở lại sự kết hợp độc đáo của các sự kiện đã tạo ra những nền văn hóa ngẫu nhiên của những năm 90. Trong khi một số sự kiện là hợp lý, một số khác là hoàn cảnh và những sự kiện khác vẫn hoàn toàn ngẫu nhiên, giày bóng rổ là trung tâm của văn hóa vào thời điểm nó đang trải qua một sự thay đổi mô hình hoành tráng. Kết quả là, chúng đã tồn tại, vừa với tư cách là một phần của chính mô hình đó vừa với tư cách là những người mang ký ức văn hóa và lịch sử. 

Xem thêm Sự quay trở lại của thời trang Y2K